Over de heiligenkalender

Heiligenkalenders geven aan welke heilige op die dag gevierd wordt. Doorgaans komt dit overeen met de sterfdag van de heilige. De dag waarop men een heilige viert kan plaatselijk wisselen afhankelijk van de gemeeschap waar een heilige aan verebonden is. Er is een algemeen universele kalender voor de hele kerk, en uitzonderingen voor dagen/heiligen die gebonden zijn aan een specifieke groep. Zo heeft Nederland haar eigen uitzonderingen, de bisdommen, congregaties etc.

WAT IS EEN HEILIGENKALENDER?

De oorsprong van de heiligenkalender is te vinden in de oude christelijke traditie. De eerste christenen herdachten elk jaar hun martelaren op de dag van hun dood en nog steeds vieren we doorgaans een heilige op zijn sterfdag: Dies Natalis – oftewel geboortedag – genoemd. Het heet zo omdat voor een heilige het sterven de “geboorte naar de hemel” is. Naarmate het aantal erkende heiligen toenam konden aan elke dag meerdere heiligen gekoppeld worden wiens feestdag gevierd kan worden.

De aldus gecreëerde kalender, gecombineerd met de belangrijkste kerkelijke feestdagen, zowel vaste (zoals Kerstmis) als mobiele (zoals Pasen), bood ondersteuning en structuur aan de liturgie.

In de liturgie zijn de dagen “geordend” volgens verschillende niveaus van belangrijkheid. In de katholieke kerk zijn er hoogfeesten, feesten, verplichte gedachtenissen en vrije gedachtenissen. Deze kalender probeert zoveel mogelijk mee te gaan met de Nederlandse liturgische kalender maar wil dit niet vervangen. Hiervoor moet men het Het Directorium voor de Nederlandse Kerkprovincie raadplegen.

Heiligekalender 2023, 365 Heiligen, Murillo

De heilige van de dag

FEESTEN EN GEDENKDAGEN

365 dagen lang een heilige, een feest of gedenkdag voor inspiratie, verdieping en verbondenheid.

Over het algemeen bevat elke dag één heilige (of één bepaald collectief); echter op sommige dagen is ervoor gekozen om er twee te vermelden. Christusfeesten (uitgezonderd de zondagen) en Mariafeesten zijn daarentegen waar mogelijk vrij gehouden, zp ook de Goede Week.

Er is een heel subtiel maar duidelijk verschil gemaakt voor hoogfeesten, feesten en gedachtenissen. Om zo de leesbaarheid te bevorderen en tegelijkertijd de elegantie en het design van de kalender te behouden.

De kunstwerken

TOEWIJDINGEN PER MAAND

Elke maand is opgeluisterd door een prachtig kunstwerk. Volgens de traditie zijn niet alleen de dagen maar ook de maanden vaak gewijd aan een bijzonder onderwerp van devotie. Zo zijn de maanden mei en oktober altijd Maria-gerelateerd, terwijl maart aan de heilige Jozef gewijd is. Andere toewijdingen kunnen wisselen afhankelijk van de lokale tradities. De kunstwerken zijn gekozen in relatie tot het maandelijkse thema.

DE KUNSTENAARS IN DE KALENDER 2024

William-Adolphe Bouguereau, Lorenzo Lotto, López Vicente, Martolomé Murillo, Sassoferrato, Angelika Kauffmann, Simon Vouet, Rafaël & Domenico Alfani, Carlo Dolci, Simone Cantarini, Domingo Martínez, beato Angelico & Filippo Lippi.